عایق‌های حرارتی مصالحی هستند که برای جلوگیری از انتقال حرارت استفاده می‌شوند. در این میان گرچه عایق‌کاری ممکن است تا حدودی هزینه ساخت و قیمت تمام‌شده ساختمان را افزایش دهد ولی در درازمدت بهره‌وری بالایی داشته و می‌تواند هزینه اولیه را باصرفه جویی لازم جبران نموده و موجبات آسایش و صرفه اقتصادی را فراهم نماید. شما فکر می کنید عایق ها چه تاثیری در حفظ تعادل دمای یک ساختمان دارند؟ در آپارتمان های شلوغ امروی، عایق های صدا چقدر با اهمیت هستند؟ جالب است بدانید که با عایق‌کاری در طراحی داخلی ساختمان می‌توان در انرژی گرمایی و سرمایی محیط تا حدود 45 تا 55 درصد صرفه‌جویی نمود که امری شایان توجه می‌باشد. در این مقاله تا پایان با ما همراه باشید تا با انواع عایق ساختمانی آشنا شوید.
انواع عایق حرارتی از لحاظ عملکرد
در یک نگاه کلی باید به یاد داشت که پیش از خرید عایق حرارتی باید نوع عملکرد آن را مدنظر قرار دهید. با توجه به همین مسئله در این بخش از پرشین سازه به سه نوع کارکرد عایق حرارتی اشاره می‌کنیم که این موارد شامل:
همرفتی
همان‌طور که میدانید یکی از روش‌های جا‌به‌جایی هوا، همرفت است و طبق اصول همرفت برخی از محصولات دارای گذر حرارتی می‌شوند. در این حالت وجود عایق‌های حرارتی ازجمله پشم‌شیشه می‌تواند از جریان همرفت جلوگیری کند. چراکه در این مدل عایق‌ها حباب‌های هوا بین الیاف‌ها وجود دارند و جریان همرفت تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.
رطوبتی
به‌طورکلی نفوذ رطوبت به عایق‌ها عاملی برای کاهش قابلیت‌های آن‌ها بوده و به همین خاطر بعضی از این محصولات، به عایق رطوبتی مجهز شده‌اند که نسبت به دیگر مدل‌ها در کار خود مؤثرتر عمل می‌کنند؛ بنابراین اگر جهت خرید عایق‌های حرارتی در محیط‌های رطوبتی اقدام می‌کنید؛ باید به این قابلیت توجه ویژه‌ای داشته باشید.
منعکس‌کننده
به‌طورکلی نوعی دیگر از عایق‌های حرارتی، وجود دارند که عملکرد منعکس‌کننده دارند. به‌طوری‌که جا‌به‌جایی گرما به‌صورت تشعشع را متوقف می‌کنند. این مدل‌ها باید از جنس‌های فلزی باشند که از انعکاس گرما و خروج آن جلوگیری کنند. البته دقت کنید که نصب این نوع از عایق‌ها باید به‌درستی انجام شود تا قابلیت خود را به‌خوبی حفظ نمایند.
برای مطالعه بیشتر: درباره ی دکوراسیون سرویس بهداشتی چه میدانید؟
انواع مختلف عایق حرارتی بر حسب جنس
در بازار عایق‌کاری حرارتی ساختمان‌ها انواع مختلفی از عایق ارائه‌شده است که به‌طورکلی این موارد شامل:
الیاف معدنی
جالب است بدانید که برای ساخت الیاف معدنی معمولاً از سنگ آتش‌فشان استفاده می‌گردد. چراکه این سنگ‌ها دیر ذوب بوده و پایداری بالایی در برابر حرارت دارند.
همچنین الیاف معدنی ضد رطوبت بوده و بو را به خود جذب نمی‌کنند، بنابراین در برابر رشد قارچ‌ها نیز مقاوم می‌باشند. ازآنجایی‌که الیاف معدنی نسوز می‌باشند در برابر آتش از خود مقاومت بروز می‌دهند و شما می‌توانید از آن برای پشت‌بام و سقف منازل استفاده نمایید.
پشم‌شیشه
از پشم‌شیشه می‌توان به‌عنوان پرمصرف‌ترین نوع عایق‌های حرارتی یاد کرد. چراکه تولید پشم‌شیشه از سالیان دور یعنی از حدود چهل سال قبل تاکنون در حال عرضه بوده و نسبت به هزینه تولید سایر مواد پوششی، به‌صرفه‌تر می‌باشد. پشم‌شیشه ظاهری به شکل الیاف انعطاف‌پذیر داشته که از ذوب شیشه تولید می‌شود. در کارخانه این الیاف به شکل رول یا پانل درمی‌آیند و برحسب تقاضای مشتریان برای مصرف به بازار عرضه می‌شوند. این محصول برحسب ضخامت‌هایی که دارد دارای انواع و کاربردهای متفاوتی است. پشم‌شیشه عایقی است که در مقابل آتش مقاوم بوده و علاوه بر این، تولید این محصول با ضخامتی که در بخش قبل اشاره شد باعث می‌شود تا این محصول خواص ارتجاعی خود را بیشتر حفظ کند و ذرات آن هم کمتر ریزش داشته باشد.
عایق حرارتی پشم سنگ
پشم سنگ از بهترین انواع عایق‌های حرارتی است که از ذوب سنگ بازالت به دست می‌آید. پشم سنگ در انواع مختلف و کاربردهای متفاوتی دیده می‌شود. جالب است بدانید که جهت تولید پشم سنگ ابتدا قطعه‌های سنگ بازالت به همراه کک (ماده سوختنی) داخل کوره مخروطی شکل ریخته می‌شود. سپس آرام‌آرام سنگ بازالت در دمای بالای 2000 درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شود. سنگ مذاب از زیر کوره خارج می‌گردد و به سمت دستگاه سانتیفیوژ هدایت می‌شود. با استفاده از نیروی گریز از مرکز تبدیل به الیاف مناسب می‌گردد.
این الیاف به سمت نوار نقاله هدایت‌شده و توسط دستگاهی شبیه پاندول روی صفحه‌ای چیده می‌شود و به دستگاه پخت که اصطلاحاً کیورینگ گفته می‌شود فرستاده می‌شود. در دستگاه پخت الیاف به هم چسبیده می‌شوند و گاهی مقداری رزین به آن اضافه می‌گردد و طبق سفارش مشتری ضخامت و چگالی موردنظر را پیدا می‌کند. پس‌ازاین عملیات محصول تولید شده، آرایش شده و به قطعات موردنظر برش می‌خوردند و درنهایت توسط دستگاه بسته‌بندی، بسته‌بندی‌شده و برای ارسال به مصرف‌کننده آماده می‌گردد.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: نقش درب ها در دکوراسیون داخلی ساختمان
شیشه اسفنجی
شيشه اسفنجي را مي‌توان عايق حرارتي و رطوبتي با خصوصيات شاخصي همانند استحكام مكانيكي مناسب، غیرقابل‌احتراق، عدم افت خصوصيات عملكردي در زمان، ثبات ابعادي در شرايط محيطي متفاوت، سازگاربامحیط‌زیست و خنثي ازنظر شيميايي تعريف نمود. امروزه شيشه اسفنجي به‌صورت گسترده در عایق‌بندی حرارتي تجهيزات صنعتي به كار گرفته مي‌شود. چراکه مکانیزم مزایای انحصاری این عایق وجود بیشمار حباب غیر مرتبط و بسیار ریز، پرشده از گازهای بی‌اثر در ساختار آن است که نفوذ حرارت و سیالات روان به آن را غیرممکن می‌سازد. ضمناً در مراحل تولید پس از پخت و شکل‌گیری فوم، فرآیند آنیلینگ باعث تنش‌زدایی و افزایش استحکام فشاری شبکه سلولی این عایق می‌گردد. همچنین اگر نگران نفوذ حشرات می‌باشید جالب است بدانید که عایق شیشه اسفنجی اجازه رشد هیچ حشره موذی را نمی‌دهد.
عایق حرارتی پرلیت
به‌طورکلی عایق حرارتی پرلیت سبک بوده و قابلیت تحمل دما تا ۱۰۰۰ درجه سانتی‌گراد را دارد. از طرفی مقاومت در برابر حرارت زیاد باعث شده است که این عایق به ماده‌ای غیرقابل اشتعال تبدیل گردد.
عایق پرلیت متریال مناسبی در برابر جذب صوت می‌باشد و با اسیدها به‌راحتی واکنش نشان نمی‌دهد. همچنین در برابر رشد موریانه و قارچ‌ها نیز مقاومت زیادی داشته و به آن‌ها اجازه رشد را نمی‌دهد.
تخته فیبری
به‌طورکلی برای ساخت تخته فیبری از عایق پشم نمد فشرده استفاده می‌شود و آن را با الیاف گیاهی ترکیب می‌نمایند. مقاومت بالا در برابر حرارت و استحکام مکانیکی بالا از ویژگی‌های مثبت این عایق می‌باشد. لازم به ذکر است که این عایق علاوه بر مزایایی که ذکر شد دارای معایبی نیز نظیر جذب آب و از دست دادن خاصیت عایقی می‌باشد. همچنین در برابر آتش نیز واکنش نشان داده و می‌تواند عاملی برای گسترش آتش به‌حساب آید.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: کمد دیواری و نقش آن در دکوراسیون منزل و اتاق ها
عایق حرارتی سیلیکات
این نوع عایق ترکیبی است از مواد معدنی و الیاف سرامیکی که همراه با ذرات سیلیکات و اکسید فلزات کلسیم، منیزیم و یا آلومینیوم که در دمای بالا باهم ترکیب می‌شوند. این نوع عایق به شکل آجری یکپارچه ساخته می‌شود. در مقابل شوک‌های حرارتی مقاوم بوده و دماهای بسیار بالا را تحمل می‌کنند و غیرقابل اشتعال هستند. لازم به ذکر است که این نوع از عایق در صورت مجاورت با رطوبت، آن را جذب می‌کنند. لذا باید در برابر آن محافظت شود.
تخته چوب‌پنبه فشرده
جالب است بدانید که برای ساخت این نوع عایق از دانه‌های چوب‌پنبه فشرده استفاده می‌شود که آن‌ها را با صمغ طبیعی ترکیب و از آن‌ها برای ساخت تخته‌ها استفاده می‌شود. به‌طورکلی تخته چوب‌پنبه فشرده توانایی تحمل فشار را دارد. ولی در برابر کشش دارای مقاومت مناسبی نمی‌باشد. همچنین این نوع عایق در برابر سایش و رطوبت مقاوم بوده و در هنگام نصب نیز به تکیه‌گاه نیاز دارد تا از شکستگی آن جلوگیری شود.
عایق حرارتی سلولزی
عایق سلولز شاید یکی از عناصر سازگاربامحیط‌زیست است. چراکه سلولز از مقوا، کاغذ و دیگر مواد مشابه ساخته‌شده است.
جالب است بدانید که برخی از مطالعات اخیر در مورد سلولز نشان داده است که سلولز یک محصول عالی برای استفاده در کاهش آسیب ناشی از آتش می‌باشد، زیرا فشرده بودن مواد، سلولزی در کنار عدم وجود اکسیژن عاملی در راستای عدم شعله پذیری است؛ بنابراین سلولز را می‌توان عایقی ایمن و حرارتی دانست.
این محتوای مفید را هم از دست ندهید: اصول مهم در طراحی ورودی و راهرو منازل
سخن پایانی
در این محتوا به بررسی انواع عایق حرارتی مختلف پرداختیم. دانستیم که از عایق های حرارتی در تأسیسات گرمایی، برای کم کردن هدر رفت انرژی حرارتی سطوح مختلف، لوله‌ها، کانال ها و مخازن استفاده می شود. امید است با در نظر گرفتن این مطلب بتوانید مناسبترین عایق را برای ساختمان خود انتخاب کنید. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
