با توجه به اینکه در روزهای پایانی سال هستیم، کم کم فصل آشپزی برای تعطیلات فرا می‌رسد و اگر فکر می‌کنید که سرویس پختوپز و تابه‌های شما عمرشان به پایان رسیده است، اکنون زمان خوبی است که سرویس قابلمه خود را نو کنید. در صورت چنین تصمیمی در مواجهه با انبوهی از سبک‌ها، قیمت‌ها و متریال (از چدن و فولاد ضد زنگ گرفته تا آلومینیوم و مس) قرار می‌گیرید. بنابراین بهتر است که قبل از خرید، به خوبی از تفاوت‌ها و بهترین مدل‌های این حوزه آگاه باشید. به یاد داشته باشید که همواره خرید ظروف پختوپز با صرف هزینه‌ی بالا همراه نیست، بلکه مدل‌هایی مقرون‌به‌صرفه با عملکردی به خوبی انواع گران‌قیمت، هم وجود دارند. فضای زیادی در آشپزخانه ندارید؟ نگران نباشید، ما سرویس‌های پختوپز جمع‌وجور را معرفی می‌کنیم.
فهرست مطالب
- معرفی انواع ظروف پختوپز و مزایا و معایب آنها
- بررسی نکات قبل از خرید سرویس پختوپز
- آیا قابلمه و تابه‌ی تکی بخرم یا سرویس؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
معرفی انواع ظروف پختوپز و مزایا و معایب آنها
ظروف آشپزی را با توجه به روش پخت و پز خود انتخاب کنید. به عنوان مثال، غذاهایی که قصد سرخ کردن آنها را دارید را در ظروفی که حرارت را به سرعت منتقل می‌کنند، قرار دهید. برای آب‌پز کردن از ظروفی که حرارت را برای مدت طولانی حفظ می‌کنند، استفاده کنید. لازم به ذکر است که نباید سس‌ها یا رب گوجه فرنگی را در ظروف مسی یا آلومینیومی بپزید، چراکه این موادغذایی می‌توانند با فلز واکنش دهند که برای سلامتی خطرناک است.
سرویس پختوپز استیل (ضدزنگ)
سرویس پختوپز استیل را می‌توان محصولاتی ضدزنگ، کلاسیک، بدون روکش با ماندگاری طولانی دانست که به منظور سرخ کردن و برشته کردن موادغذایی انتخاب مناسبی است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله راهنمای خرید تلویزیون سامسونگ را بخوانید.
به طور کلی ظروف پختوپز استیل اغلب به صورت سرویس فروخته می‌شوند و گستره وسیعی از کارایی دارند.
مزایا:
- بادوام هستند.
- مراقبت از آنها آسان است.
- با غذاها واکنش نمی‌دهد.
- گرمایش سریع و یکنواختی دارند.
- قابل شست‌وشو در ماشین ظرفشویی هستند.
معایب:
- تمیز کردن این نوع از سرویس‌های پختوپز سخت‌تر از سایر موارد است.
- در صورتی که مدل‌های بدون روکش را انتخاب کنید، ممکن است به خرید قابلمه و تابه نچسب احتیاج پیدا کنید.
سرویس پختوپز تفلون (نچسب)
سرویس‌های پختوپز با روکش نچسب (تفلون) زیبا هستند و به هر منظوری حتی پخت غذاهای ساده همچون تخم‌مرغ و پنکیک استفاده می‌شوند. از آنجایی که سطح داخلی این ظروف نچسب است، معمولا بدون نیاز به روغن یا با روغن کم هم می‌توان یکسری مواد را تفت داد.
مزایا:
- تمیز کردن‌شان بسیار آسان است.
- برای پختوپز به روغن کمتری نیاز دارید که می‌تواند چربی را تا حد خوبی از رژیم غذایی شما حذف کند.
- با هر نوع اجاق گازی منطق است.
- اکثر قطعات آنها تا دمای ۵۰۰ درجه فارنهایت در فِر را تحمل می‌کند، اما باید به جنس دسته‌ی آنها توجه داشته باشید.
معایب:
- غذا در ظزوف نچسب به خوبی برشته و طلایی نمی‌شود.
- این نوع از ظروف به راحتی خراشیده می‌شوند.
- اگرچه برخی از تولیدکنندگان ادعا می‌کنند این ظروف به شست‌وشو در ماشین لباسشویی ایمن است و مقاومت بالایی دارد، اما باید بدانید که گرمای بالای ماشین ظرفشویی و شدت شست‌وشو می‌تواند عمر ظروف تفلون را کوتاه کند.
سرویس پختوپز چدنی (سخت‌کاری شده)
این قطعات کلاسیک و رنگارنگ برای تفت دادن، پختن، برشته کردن و سرخ کردن، عالی هستند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله راهنمای خرید ماشین ظرفشویی سامسونگ را بخوانید.
این ظروف سنگین و سرپوشیده همچون اجاق‌های هلندی کاربردهای دیگری ازجمله آب‌پز کردن، خورش پختن، آرام پختن و برشته کردن هم دارد.
مزایا:
- به آرامی و یکنواخت گرم می‌شود و در عین حال گرما را به خوبی حفظ می‌کند.
- پوشش بادوامی دارد و با مواد اسیدی واکنش نشان نمی‌دهد.
- قابل شست‌وشو در ماشین ظرفشویی
- مقاوم در برابر خوردگی و قابل استفاده در فر تا دمای ۵۰۰ درجه فارنهایت
معایب:
- سنگین هستند و وقتی با غذا پر شوند سنگین‌تر هم می‌شوند.
- دستگیره‌های کوچک آن می‌تواند حمل و نقل آن را سخت کند.
- پوشش سخت آن در صورت خراش با ابزارهای تیز قابل تراش است.
سرویس پختوپز گرانیتی
ظروف گرانیتی از جمله سرویس‌های پخت‌وپزی هستند که معمولاً از هسته‌های آلومینیومی یا استیلِ کربنی تشکیل شده است. لازم به ذکر است که نام این ظروف هیچ ربطی به سنگ گرانیت ندارد و فقط به دلیل شباهت ظاهری به این نام خوانده می‌شود.
مزایا:
- قابلمه گرانیتی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین ظروف موجود در بازار هستند.
- نسبت به نوع چدنی بسیار سبک‌تر هستند.
- این مدل از سرویس‌های پختوپز به با غذاهای اسیدی واکنش نشان نمی‌دهد.
- زیبا هستند و به راحتی تمیز می‌شوند.
- هسته‌های استیل کربنی یا آلومینیوم آنها رسانای خوبی است، بنابراین به شما امکان را می‌دهند که سریع‌تر غذا را بپزید.
معایب:
- اغلب نازک هستند و مانند انواع ظروف گران‌قیمت‌تر گرما را به طور موثر حفظ نمی‌کنند
- روکش این مدل از ظروف ممکن است که پس از مدتی از بین برود، بنابراین شما مجبور هستید که ظروف گرانیتی را کنار بگذارید و ظروف دیگری را خریداری کنید.
سرویس پختوپز چدنی (ساده)
ظروف پختوپز چدنی (ساده) یک جایگزین عالی برای سطوح نچسب یا همان تفلون است. «لودج» (Lodge) قدیمی‌ترین تولیدکننده ظروف آشپزی آمریکایی، از ظروف خود به عنوان «نچسب طبیعی» یاد کرده است. از آنجایی که چدن بسیار بادوام است، می‌توان آن را تا دمایی که گوشت کاملا برشته و طلایی شود، گرم کرد.
همچنین این نوع از ظروف دمای بسیار بالاتری را نسبت به سایر ظروف نچسب در فر تحمل می‌کنند.
مزایا:
- بادوام است و به‌راحتی جابه‌جا می‌شود.
- کلاسیک
معایب:
- برخی از ظروف چدنی ناهمواری گرمایی به منظور پختوپز دارند.
- . تمیز کردن آن ها در صورت عدم وجود لایه پتینه (Patina) می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، اما در صورت وجود آن، این کار آسان می‌شود.
- هر از گاهی باید آن را با روغن چرب کنید.
- قابل شست‌وشو در ماشین ظرفشویی نیست.
- در صورت عدم چرب کردن مرتب آن، زمانی‌که در یک محیط مرطوب قرار بگیرند، زنگ می‌زنند.
سرویس پختوپز استیلِ آبی و کربنی
این ظروف در آشپزخانه‌های حرفه‌ای بسیار محبوب‌اند و تنها شامل انواع تابه می‌شوند. بسیار بادوام و کارآمد هستند و برای پختوپز با بهره‌وری بالا طراحی شده‌اند.
درواقع اگر اهل آشپزی به سبک شرقی هستید، این ظروف برای شما بسیار مناسب هستند.
مزایا:
- ایدئال برای استفاده بر روی هر نوع اجاق گازی است. همچنین برای پخت پنکیک و املت عالی هستند.
- به‌راحتی با دستمال کاغذی پاک می‌شود.
- نسبت به چدن سبک‌تر است.
معایب:
- طراحی تابه‌های آن اغلب تک منظوره است.
- قابل شست‌وشو در ماشین ظرفشویی نیست.
- نیاز به چرب شدن دوره‌ای با روغن دارند.
- در شست‌وشو حساس هستند و باید با آب، مایع ملایم و برس نرم شسته شوند.
سرویس پختوپز پیرکس یا شیشه‌ای
ظروف شیشه‌ای که در ایران با نام پیرکس هم شهرت دارد، ظروفی با ظاهری جذاب است که می‌تواند آشپزی را لذت‌بخش‌تر کند. عملکرد مناسب آنها در فر، ایمنی و عدم واکنش‌پذیری با موادغذایی و بسیاری از موارد دیگر در ادامه به آن اشاره می‌شود، ظروف پیرکس را ملکه آشپزخانه‌های خانگی کرده است.
مزایا:
- در طول فرآیند پختوپز کاملا قابل مشاهده هستند و نیازی به باز کردن دائم درب آنها نیست.
- قابل استفاده در مایکروفر هستند و با موادغذایی اسیدی واکنش نمی‌دهند.
- شست‌وشوی راحتی دارند و قابل شست‌وشو در ماشین ظرفشویی هستند.
معایب:
- شکستنی هستند و با تغییرات سریع دما ترک می‌خورند.
- انتقال حرارت بالایی برای پخت غذا بر روی اجاق گاز ندارند.
- با توجه به فرآیند ساخت این مدل از ظروف، معمولا گران‌قیمت هستند.
- در مواجه با مواد قلیایی دچار خوردگی می‌شوند.
ظروف پختوپز روحی
چند سالی است که دیگر کمتر از قابلمه‌های روحی در آشپزی استفاده می‌شود، چراکه انواع مختلفی از ظروف پختوپز با امکانات بالا در بازار وجود دارد. البته لازم به ذکر است که در موارد خاص از این مدل ظروف استفاده می‌شود. به عنوان مثال برای پخت رب معمولا از دیگ روحی بزرگ استفاده می‌شود. جالب است بدانید که در اصل نام صحیح قابلمه‌های روحی قابلمه رویی است، چرا که از فلز روی ساخته شده است
. در گذشته ظروف رویی از خود فلز روی ساخته می‌شد، اما اکنون بیشتر ظروف رویی فقط به اسم رویی ساخته می‌شوند و در اصل از جنس آلومینیوم هستند.
مزایا:
- نسبت به سایر مدل‌ها ارزان‌تر و سبک‌تر است.
- پختوپز با ظروف رویی اصل، سریع‌تر است.
معایب:
- ظروف رویی روکش ندارند؛ بنابراین اگر به مدل طولانی بر روی شعله‌ی نامناسب قرار بگیرند، سیاه می‌شود.
- این مدل از ظروف به‌صورت دوره‌ای نیاز به سفیدکاری و جلا دارند.
- شست‌وشوی آنها مشکل است.
- از آنجایی که اغلب از جنس آلمینیوم است، با مواد غذایی واکنش می‌دهند و برای سلامتی مضر هستند.
سرویس پختوپز مسی
ظروف مسی واقعی قابلیت پختوپز سریع و یکنواختی را فراهم می‌کنند که به سرعت خنک می‌شود. لازم است بدانید که انتخاب ظروف مسی و سنگین (تا ۳ سانتی‌متر ضخامت) برای استفاده‌ی طولانی مدت مناسب‌تر است.
مزایا:
- این نوع از ظروف همه‌کاره‌اند، چراکه از تفت دادن تا سرخ کردن و پختن با حرارت بالا را به‌خوبی انجام می‌دهند. حتی با استفاده از این ظروف می‌توان سس‌های حساس به دما را آماده کرد
- مدل‌های سنگین با دسته‌های آهنی یا برنجی برای استفاده در فر ایمن و مناسب هستند.
معایب:
- نسبت به سایر مدل‌ها گران‌تر است.
- به‌راحتی و در اثر فشار فرورفته می‌شود.
- مس یک فلز واکنش‌پذیر است و با غذا واکنش می‌دهد. اما مدل‌ها امروزی معمولاً با یک فلز غیرواکنشی مانند قلع یا استیل پوشانده می‌شوند که پختوپز را ایمن می‌کند.
- با اجاق‌های القایی سازگار نیست.
- قسمت بیرونی ظروف مسی به مرور زمان نیاز به پاک کردن و جلادهی دارند.
- در شست‌وشو حساس هستند و باید با دست شسته شوند.
بررسی نکات قبل از خرید سرویس پختوپز
لازم است بدانید که در زمان خرید سرویس‌های پختوپز، نوع و برنامه آشپزی شما باید اصلی‌ترین فاکتور برای خرید باشد. چراکه سبک آشپزی شما تعیین کننده ظروف آشپزی شما است. در کنار این موضوع مقدار بودجه، دوام و کاربرد وسایل انتخابی هم حائز اهمیت است. بنابراین در این بخش ۶ فاکتور مهم که قبل از خرید انواع ظروف پختوپز باید به آنها توجه کنید را بررسی می‌کنیم:
۱. قصد دارید چقدر هزینه کنید؟
درست است که همیشه قیمت یک محصول تضمین‌کننده‌ی کیفیت آن نیست، اما بودجه‌ی شما اغلب می‌تواند شاخص اصلی کیفیت ظروف پختوپز باشد. درواقع باید اذعان داشت که در این حوزه به سختی می‌توان ظروف باکیفیت و در عین حال ارزان پیدا کرد. علاوه بر این، باید بدانید که اگرچه معمولا هزینه‌ی زیادی برای خرید این ظروف می‌شود، اما این موضوع تاحدی مشابه سرمایه‌گذاری است. چراکه با انتخابی درست و آگاهانه میتوانید سالیان سال از ظروف پخت خود استفاده کنید. انتخاب قابلمه و تابه‌های ارزان می‌تواند به این معنی باشد که پس از چند بار استفاده خراب می‌شوند و باید دوباره برای خرید آنها هزینه کنید.
در کنار آن تحقیق کامل در مورد مارک‌های مختلف را فراموش نکنید. به عنوان مثال، برندهای ام‌جی‌اس (MGS)، یونیک (Unique)، فونیکس (Phoenix)، جی‌فی‌نی (Jefene) و کرکماز (Korkmaz) را می‌توان ازجمله برندهای مطرحِ خارجی برای این محصولات در نظر گرفت. در کنار آن برندهای مطرح ایرانی همچون تابان، زرساب و کاندید هم محصولاتی باکیفیت و کارا را با قیمتی مقرون‌به‌صرفه‌تر ارائه می‌دهند.
۲. حرفه‌ای هستید یا مبتدی؟
اگر به تازگی به آشپزی روی آورده‌اید و می‌خواهید کم کم این کار را یاد بگیرید، خرید لوارمِ ضروری و به قدر کفایت را اولویت خود قرار دهید. با این حال، اگر آشپزی حرفه‌ای را ترجیح می‌دهید، باید فراتر از خرید وسایل ضروری آشپزخانه بروید. درواقع در چنین حالتی نیاز به انواع مختلفی از تابه‌ها و قابلمه‌ها به منظور رفع نیازهای خود در آشپزی دارید. اگر اهل آشپزی به سبک شرقی هستید، برای تفت دادن و آماده‌سازی موادغذایی به تابه‌هایی بادوام و مخصوص نیاز دارید، که به راحتی هم تمیز شوند. در کنار آن به قابلمه‌هایی مختلف برای بخارپز کردن هم نیاز دارید.
۳. به عادات پختوپز خود توجه کنید
به این فکر کنید که مرتباً چه می‌پزید، چراکه این مسأله تاثیر مستقیمی بر روی انتخاب قابلمه و تابه مدنظر شما دارد. مثلا، اگر اغلب غذاهایی می‌پزید که در آن انواع گوشت را تفت می‌دهید، یک تابه‌ی چدنی می‌تواند انتخاب مناسبی برای تسهیل فرآیند تف دادن شما باشد. از طرفی ظروف نچسب برای تخم مرغ، پنکیک و غذاهایی با بافت لطیف مانند ماهی بهترین انتخاب هستند. لازم به ذکر است که در کنار انواع ظروف چدن، انتخاب قابلمه‌ها و تابه‌های استیل تقریباً برای هر غذایی که نیاز به تفت دادن یا برشته شدن دارد، گزینه‌ی مناسبی است.
اگرچه قابلمه‌های استیل به منظور پخت سوپ یا جوشاندن پاستا و ماکارونی عالی هستند، اما اگر علاقه‌مندید که خورش‌ها یا سس‌ها را به صورت آهسته بپزید، «فر هلندی» (Dutch Oven) می‌تواند گزینه‌ی پرکاربردتری باشد. این نوع از قابلمه‌ها در واقع ظروفی سنگین، پهن و نسبتا کم‌عمق با دربی محکم هستند که به علت وزن زیاد با قرار گرفتن بر روی شعله به مدت طولانی حرارت را ثابت نگه می‌دارند. البته درب محکم آنها هم به این موضوع کمک بیشتری می‌کند.
۴. مطابقت سرویس پختوپز با اجاق گاز
به یاد داشته باشید که انطباق قابلمه‌ها و تابه‌های خود را با اجاق گاز در نظر بگیرید. چراکه به عنوان نمونه، تابه‌هایی با کَفِ صاف که هیچگونه برجستگی‌ای ندارند، برای اجاق گازهای صفحه‌ای مناسب‌اند. اجاق گازهای معمولی (سنتی) هم انطباق خوبی با انواع قابلمه‌ها دارند. بنابراین اگر از نوع خاصی از اجاق گاز استفاده می‌کنید (به عنوان مثال القایی)، حتما به نوع (کف) قابلمه و تابه‌های مدنظر توجه کنید تا بهره‌وری بالاتری در طول پختوپز به دست آورید.
۵. توجه به جنس قابلمه‌ها و تابه‌ها
مواد سازنده‌ی ظروف پختوپز یکی از مهم‌ترین فاکتورها در خرید این نوع از محصولات است. به طور کلی چهار ماده‌ی اصلی در ساخت ظروف پختوپز به کار می‌روند که شامل استیل ضدزنگ، چدن، مس و آلومینیوم هستند. در عین حال برخی از ظروف از مواد کامپوزیتی ساخته شده‌اند، که به شما این امکان را می‌دهند تا مزایای دو ماده را در یک ترکیب تجربه کنید. لازم به ذکر است که هر جنسی از ظروف پختوپز ویژگی‌های خاص خود را دارد.
به عنوان مثال، ظروفی از جنس استیل از محبوب‌ترین‌های این حوزه هستند، زیرا سبک‌اند و به راحتی تمیز می‌شوند، اما رسانای خوبی برای حرارت نیستند و پختوپز با آنها زمان‌بر است. در کنار این مسأله باید به موارد مربوط به سلامتی و محیط زیست هم توجه کنید. به عنوان مثال، ظروف نچسب با روکش تفلون ممکن است در صورت گرم شدن تا بیش از ۲۵۰ درجه‌ی سانتی‌گراد، مواد شیمیایی مضری (رادیکال‌های آزاد) آزاد کنند که برای سلامتی انسان مضر است.
۶. امکانات ظروف پختوپز را در نظر بگیرید
ظروف آشپزی اغلب با ویژگی‌ها و امکانات متفاوتی عرضه می‌شوند. دستگیره‌ها و درب‌ها از جمله المان‌های مهمی هستند که در هنگام خرید این محصولات باید در نظر گرفته شوند. بنابراین در زمان خرید اطمینان حاصل کنید که درب‌ها محکم بسته می‌شوند و اجازه‌ی خروج حرارت را نمی‌دهند. همچنین سازگاری درب‌ها و دستگیره‌ها با فر را هم در نظر بگیرید.
از طرفی درب‌های شیشه‌ای به شما این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به بلند کردن آن، داخل قابلمه را ببینید. اما وزن اضافه‌ی آن می‌تواند مشکل‌ساز باشد. همچنین معمولا درب‌های شیشه‌ای در معرض شکست و ترک هستند. از خرید هرگونه قابلمه و تابه با دسته چوبی یا پلاستیکی خودداری کنید، چراکه این مدل از دسته‌ها دوستدار محیط زیست نبوده و قابل استفاده در فر هم نیستند.
آیا قابلمه و تابه‌ی تکی بخرم یا سرویس؟
شاید اصلی‌ترین مزیتی که برای خرید قابلمه و تابه به صورت تک وجود دارد، قابلیت تعویض آن باشد که در این طی فرآیند خیلی راحت می‌توان فهمید که چه چیزهایی باید جایگزین شوند. به طور کلی قابلمه‌ها و تابه‌های مجزا که به آنها «اُپن استاک» (Open Stock) هم می‌گویند، به‌طور گسترده در بازارِ هر شهری در دسترس هستند. بنابراین اگر تصمیم به تعویض تنها یک قابلمه‌ی خراشیده داشته باشید، این روش خرید هم ارزان‌تر و هم در دسترس‌تر است. همچنین ممکن است که سرویس‌های پختوپز، همراه با لوازمی باشند که تا مدت‌ها (یا هرگز) از آنها استفاده نکنید، بنابراین با خرید لوازم پختوپز به صورت تکی، عملا در فضا و هزینه صرفه‌جویی خواهید کرد.
سخن پایانی
شما در این مقاله با راهنمای خرید سرویس پختوپز آشنا شدید.همچنین از نکات و ویژگی های آنها آگاه شدید.اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
بهترین قابلمه برای پخت غذا و در واقع سالم ترین نوع آن قابلمه های پیرکس هستند که به قابلمه های سبز معروفند و به دلیل نداشتن روکش جدا هیچ گونه مواد شیمیایی در هنگام پخت آزاد نمیکند .
قابلمه های چدنی به دلیل مقاومت بالا ، قابلمه های پیرکس و شیشه ای به دلیل سالم بودن و قابلمه های سرامیکی به دلیل کاملا نچسب بودن آن ها بهترین جنس قابلمه برای پخت و پز هستند .
